Postoji uzrečica medu vinogradarima da "Tko reže, taj i bere", odnosno da već pri rezidbi u velikoj mjeri utječemo na rod. Dio tog posla može se izvesti i računski.

Pri rezidbi vinograda treba utvrditi broj pupova kojim ćemo opteretiti svaki pojedini čokot, odnosno vinograd, da bi se dobio određeni prirod. To se može izvesti po formuli:

N - broj rodnih pupova
F - težina grožđa u kg na jedan čokot
n - prosječan broj grozdova po jednom pupu
p prosječna težina jednoga grozda.

Primjer 1.

N - broj pupova po čokotu
F - težina grožđa po čokotu = 2 kg
n - prosječan broj grozdova po pupu = 1,2
p - prosječna težina grozda = 0,20 kg

Za rod od 2 kg grožđa po čokotu potrebno nam je 8,3 pupova. Uzmemo li u obzir da će smrznuti oko 10% pupova, onda nam je potrebno 9 pupova po čokotu.

1,2 x 1,5 m = 1,8 m2 - površina koju zauzima jedan čokot. 1ha =10 000 m2
10 000 m2 : 1,8 m2 = 5555 - čokota po ha
5555 x 9 = 49995 pupova po ha
5555 x 2 kg = 11.110 kg grožđa po ha - rodnost po 1 ha površine

Na 1 ha površine predviđeni rod iznosi 11.110 kg, a za taj prirod treba čokot opteretiti sa 9 pupova, odnosno na 1 ha vinograda sa 5555 čokota x 9 pupova = 49995 pupova.

Primjer 2

Koliko pupova treba ostaviti po 1 ha površine ako želimo ostvariti prirod od npr. 10000 kg?

N - broj pupova na 1 ha?
F - težina grožđa na 1 ha površine - 10.000 kg
n - prosječni broj grozdova po pupu 1,2
p - prosječna težina jednog grozda 0,20 kg

Da se ostvari rod od 10.000 kg na 1 ha površine, potrebno je 41.666 pupova. Ako na toj površini imamo 5555 čokota, svaki od njih u prosjeku treba opteretiti sa 41.666 : 5 555 = 7,5 pupova.

Isti način obračunavanja opterećenja po čokotu i rodnosti može se primijeniti i na površinama manjim od 1 ha.

slika 1

Da bismo što točnije utvrdili broj pupova po čokotu odnosno njegovo opterećenje, potrebno je točno znati prosječan broj grozdova i prosječnu težinu grozda. Težina grozda i rodnost pupova varira po sortama, a uveliko ovisi o klimatskom faktoru te o primijenjenoj agrotehnici. Vinogradar mora o svom vinogradu svake godine sabirati podatke o tome kako bi došao do njihovih stvarnijih vrijednosti.

Rodnost pupa, odnosno broj grozdova po pupu, ustanovljava se u toku zimskog mirovanja. Od svake sorte uzima se po 10 rozgvi (obično za vincekovo). Rez se izvede pri samom podnožju. Pupovi rozgve se podijele tako da se režu 1-1,5 cm iznad pupa. Slika 1. Tako se dobije 10 reznica od jedne rozgve. Svaki reznik stavlja se u svoju rupu perforirane ploče, za to posebno pripremljene. Ako nemamo ploču možemo za to upotrijebiti komad stiropora na kojem ćemo probušiti rupice. Ploča je dimenzija 55 x 55 cm sa 100 rupa, odnosno 10 redova po 10 rupa različitog promjera (slika 1).

Reznice se postavljaju tako da se u prvu rupu jednog reda stavi reznica s pupom koji se nalazio na najnižem dijelu rozgve, a u zadnju rupu istog reda stavi se reznica s pupom koji je na rozgvi zauzimao najviši položaj. Kako se od svake sorte uzima po 10 rozgvi, na perforiranoj će ploči svaka od njih u obliku reznica zauzimati svoj red. Perforirana ploča s tako složenim reznicama stavlja se u posudu dimenzija 60 x 60 x 15 cm, napunjenu vodom. Voda ne smije prelaziti preko perforirane ploče, ali krajevi reznica moraju biti uronjeni u nju. Ploča se mora dodacima prilagoditi dužini reznica. Posudu s reznicama treba unijeti u toplu (22-24°C) i svijetlu prostoriju, u kojoj će nakon 8-10 dana doći do kretanja pupova. Petnaest dana nakon kretanja pupova razvit će se mladice s cvatovima. Po broju cvatova izračunava se prosječan broj grozdova po pupu, tj. rodnost svakog pupa.

Prosječnu težinu grozda jedne sorte ustanovit ćemo brojanjem grozdova i vaganjem u doba berbe.